Không dùng thuốc chứa corticoid nhưng mặt, cổ, vai, gáy, bụng… của chị A. bỗng “béo tròn” đột ngột. Bác sĩ BVĐK Tâm Anh TP.HCM phát hiện bệnh hiếm, 6 ca/1 triệu người.
Ngày 30/5, chị T.T.N.A. (28 tuổi, TP.HCM) đến BVĐK Tâm Anh TP.HCM tái khám với gương mặt thon gọn, bờ vai lộ xương quai xanh mảnh mai, không còn ngấn mỡ.
Bác sĩ CKI Võ Trần Nguyên Duy, khoa Nội tiết – Đái tháo đường, BVĐK Tâm Anh TP.HCM cảnh báo, nếu không điều trị, người bệnh tăng cân không kiểm soát, tình trạng sưng mặt, tích mỡ càng nghiêm trọng, rạn da, xương yếu…
Thủ phạm là u 4.3cm ở tuyến thượng thận
6 tháng nay, chị A. bỗng dưng tăng cân, trằn trọc khó ngủ, riêng vùng mặt, cằm, cổ, vai gáy, xương quai xanh bỗng phì to, bụng lộ rõ ngấn mỡ. Công việc tiếp xúc nhiều khách hàng đối tác nên chị rất tự ti, mặc cảm. Gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đều nghĩ do tăng cân. “Tôi cao 1m60, trước đây, ngay cả khi tăng lên 60 kg gương mặt vẫn thon gọn” – chị A. nói, quyết định đến BVĐK Tâm Anh TP.HCM khám.
Chị A. được xét nghiệm máu, chụp X-quang, siêu âm cổ vai gáy. Kết quả ghi nhận, chị bị thoái hóa cột sống cổ, đồng thời nồng độ cortisol lúc đói vào 8 giờ sáng cao đến 1000nmol/L (bình thường 138-690 nmol/L). Nghi ngờ chị A. bị bệnh liên quan đến hệ thống nội tiết nên chuyển đến khoa Nội tiết – Đái tháo đường tìm nguyên nhân và điều trị.
Bác sĩ Duy tiếp nhận hồ sơ bệnh án với kết quả xét nghiệm nồng độ costisol cao. Quan sát người bệnh, nhận thấy mặt chị A. tích nước, mỡ ở vùng cổ, mặt… bác sĩ Duy nghi ngờ u tuyến thượng thận nên chỉ định cắt lớp vi tính bằng hệ thống chụp CT 768 lát cắt. Kết quả thấy rõ khối u tuyến thượng thận 4.3 cm. Chính khối u này tăng tiết cortisol gây hội chứng Cushing thượng thận khiến chị A. tăng cân, khuôn mặt tròn, sưng húp. Dù chị điều chỉnh chế độ ăn uống, luyện tập, cân nặng trở về gần với mức 47kg nhưng khuôn mặt phì to vẫn không thay đổi.
Người bệnh được chỉ định phẫu thuật cắt khối u. Sau phẫu thuật, chị tiếp tục dùng thuốc hormone thay thế corticoid do vỏ thượng thận sản xuất trong vòng 2 tháng. Ngày tái khám với bác sĩ Duy, mặt chị không còn ngấn mỡ, cơ thể thon gọn. Chị vui mừng nói: “Như một phép màu, cơ thể tôi trở về như trước đây, tôi tự tin hơn khi tiếp xúc mọi người, ngủ ngon giấc”. Hiện chị được ngưng thuốc hormone, chỉ số xét nghiệm hội chứng Cushing trở về bình thường.
Không tự dùng corticoid
Bác sĩ Duy cho biết hội chứng Cushing là dạng rối loạn chuyển hóa với biểu hiện đặc trưng: mặt tròn, đỏ và đầy; tăng cân; bướu trâu (mỡ tích tụ ở giữa vai), béo bụng, tay chân gầy teo, mỏng da, rạn da bụng, đùi, ngực…
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hội chứng Cushing; trong đó, u tuyến thượng thận sản xuất quá nhiều hormone cortisol chiếm 15% trong tất cả các trường hợp, chỉ có 6 ca/1 triệu người.
Các nguyên nhân khác của hội chứng Cushing là khối u tuyến yên tiết hormone kích thích vỏ thượng thận (ACTH). Ngoài ra, các bệnh ác tính (ung thư phổi tế bào nhỏ, ung thư gan nguyên phát, ung thư dạ dày…) cũng có thể gây tăng tiết ACTH dẫn đến hội chứng Cushing.
Tại Việt Nam, nguyên nhân thường gặp của hội chứng Cushing do lạm dụng thuốc corticoid kéo dài không có kiểm soát, thường gặp ở người bệnh cơ xương khớp, hen suyễn,… Ngoài ra, người bệnh dùng thuốc nam, đông y không rõ nguồn gốc có chứa corticoid cũng dễ dẫn đến hội chứng này.
Bác sĩ Duy khuyên, người dân cần cân đối giữa công việc và thời gian dành cho bản thân, khám sức khỏe định kỳ; tuyệt đối không tự ý dùng thuốc không có chỉ định của bác sĩ. Với người bệnh không dùng thuốc corticoid nhưng mặt bỗng tròn, tích mỡ ở vai,… nên đi khám với bác sĩ Nội tiết – Đái tháo đường để tìm nguyên nhân, lên phương án điều trị hiệu quả.
Bảo Khí Khang phòng ngừa và điều trị bệnh viêm phế quản mạn, hen (suyễn), phổi tắc nghẽn mạn tính – COPD. Sản phẩm đang được Hệ thống nhà thuốc Coastline Care phân phối hàng chính hãng và giao hàng tận nơi trên toàn quốc
Comments are closed.