Viêm màng hoạt dịch nhung mao sắc tố là một bệnh lý hiếm gặp nhưng nguy hiểm, âm thầm phát triển. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể làm biến dạng khớp, tăng nguy cơ cắt cụt chi.
Vừa qua, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh đã tiếp nhận trường hợp người bệnh Đào Thị Thùy Trang (25 tuổi) trong tình trạng đầu gối trái sưng to, vận động bị hạn chế. Chị Thùy Trang cho biết, trong 6 năm qua, đầu gối trái của chị không ngừng sưng đau, sau đó khỏe lại, rồi lại sưng đau. Tuy nhiên vì các dấu hiệu bệnh cứ khỏi rồi lại tái phát nên chị chủ quan không đi thăm khám và điều trị.
Tiếp nhận người bệnh là TS.BS Tăng Hà Nam Anh (Giám đốc Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình) và BS.CKI.Nguyễn Văn Ơn. Thông qua thăm khám và chỉ định thực hiện chụp X-quang, MRI, các bác sĩ chẩn đoán chị Thùy Trang mắc bệnh viêm màng hoạt dịch nhung mao sắc tố ở gối trái, thể lan tỏa.
Viêm màng hoạt dịch nhung mao sắc tố (Pigmented villonodular synovitis – PVNS) là một loại của khối u lành tính, gây tổn thương đến các khớp, túi hoạt dịch, bao gân, mô cân và dây chằng. Đây là hiện tượng tăng sinh mô bào sợi, sản sinh ra tế bào viêm là những nốt lồi dạng nhung mao ở màng hoạt dịch khớp và ngoài khớp. Khi những tế bào viêm này bị thâm nhiễm và lắng đọng các tinh thể hemosiderin đã tạo ra màu nâu của các nốt nhung mao. Đây là một bệnh lý khá hiếm gặp, chủ yếu xảy ra ở người trong độ tuổi từ 25 – 45, chiếm 5% tổn thương bướu phần mềm nguyên phát.
Phụ thuộc vào vị trí và mức độ tổn thương mà PVNS được chia thành các dạng như:
- Thể trong khớp: Thường gặp ở khớp lớn, chịu lực. 80% ca bệnh xảy ra ở khớp gối, 15% ở khớp háng và hiếm gặp ở các vị trí khác.
- Thể ngoài khớp: Thường gặp ở vùng cổ bàn ngón tay, mô mềm xương cùng.
- Thể khu trú: Tình trạng các khối u và tổn thương chỉ ảnh hưởng đến gân hoặc một vùng của khớp.
- Thể lan tỏa: Tình trạng các khối u và tổn thương lan rộng đến toàn bộ khớp.
Bác sĩ Ơn cho biết, dấu hiệu cảnh báo bệnh PVNS ở mỗi người là khác nhau nhưng nhìn chung, người bệnh sẽ cảm thấy:
- Đau, sưng khớp và suy giảm khả năng vận động
- Thường xuyên xuất hiện tình trạng tràn dịch khớp. Khi chọc hút, dịch khớp có màu nâu đỏ, giống xuất huyết
- Các triệu chứng kéo dài từ 2 đến 3 năm, có thể không liên tục hoặc tiến triển đều đặn.
Khi người bệnh đến gặp bác sĩ với những triệu chứng bất thường như trên sẽ được chỉ định thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh, một trong những phương pháp chính giúp xác định bệnh PVNS. Các xét nghiệm này bao gồm:
- X- quang: Cung cấp hình ảnh rõ ràng về các cấu trúc xương. Nếu người bệnh mắc PVNS thể ngoài khớp, trên phim chụp sẽ xuất hiện khối bóng mờ trong phần mềm ở gần khớp. Trường hợp tổn thương xương do bị chèn ép lâu ngày có biểu hiện là mòn xương hoặc khuyết xương, thường gặp ở các tổn thương bàn ngón tay. Trong khi đó, PVNS thể trong khớp thường đi kèm với bệnh thoái hóa khớp và hình thành nhiều bọc xương dưới sụn khớp ở cả 2 mặt khớp và thấy rõ nhất ở khớp gối.
- CT Scan và MRI: Cho thấy mức độ tổn thương của khớp, đặc biệt hữu ích trong việc đánh giá các tổn thương khu trú tại các khớp lớn như khớp gối, háng. Hình ảnh MRI còn cho thấy khoảng trống tín hiệu liên quan đến sự lắng đọng hemosiderin. Ngoài ra, khuyết xương hoặc ăn mòn xương do tổn thương chèn ép cũng được thể hiện trên phim chụp.
Đặc điểm của bệnh lý PVNS là xâm lấn tại chỗ, tỷ lệ tái phát lên đến 30%, có thể làm bào mòn xương và sụn khớp, làm suy giảm chức năng của khớp. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như: biến dạng khớp từ trung bình đến nặng; thoái hóa khớp làm phá hủy nghiêm trọng bề mặt khớp, người bệnh đối mặt với nguy cơ phẫu thuật khớp hoặc cắt cụt chi. Trong một số trường hợp, bệnh có thể phát triển thành ác tính. Vì vậy, cần phải phẫu thuật triệt để, cắt bỏ bao hoạt dịch bị tổn thương. Nếu tình trạng bệnh nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định xạ trị liều thấp, giúp kiểm soát bệnh và ngăn ngừa tái phát.
Đối với trường hợp của chị Thùy Trang, các bác sĩ quyết định thực hiện phẫu thuật với 2 đường mổ là trước gối và sau khoeo để bóc tách, cắt trọn màng hoạt dịch viêm. Ca mổ đã diễn ra thành công tốt đẹp sau khoảng 3 giờ làm việc căng thẳng.
Sau phẫu thuật 4 ngày, người bệnh phục hồi tốt, xuất viện trong tình trạng ổn định, vết mổ khô, đau ít. 2 tuần sau, người bệnh tái khám, cắt chỉ và tiến hành tập vật lý trị liệu phục hồi tầm vận động. Lúc này, người bệnh đã có thể tự đi đứng, không cần dụng cụ hỗ trợ, gối trái gập được 90 độ.
Bác sĩ Ơn khuyến cáo, mặc dù là một bệnh lý hiếm gặp nhưng PVNS có khả năng tái phát nhiều lần và làm suy giảm nghiêm trọng sức khỏe xương khớp, chức năng vận động của người bệnh. Vì vậy, người bệnh không nên chủ quan khi các triệu chứng của PVNS bỗng nhiên biến mất, thay vào đó, hãy đến gặp bác sĩ ngay khi phát hiện các bất thường để kịp thời điều trị.
Bảo Nhĩ Vương cải thiện thính lực & giảm ù tai. Hệ thống nhà thuốc Coastline Care phân phối hàng chính hãng và giao hàng tận nơi trên toàn quốc.
Comments are closed.